Czym jest i jak stworzyć mapę myśli?
Uporządkuj informacje. Czym jest i jak stworzyć mapę myśli?
Jak często zdarza się, że to co zapisujemy, czy notujemy nie zostaje w naszej w głowie, a tylko na kartce papieru, czy pliku w komputerze? Klasyczne zapiski informacji nie gwarantują ich zapamiętania. Dlatego właśnie powstała mapa myśli, czyli innowacyjna metoda tworzenia notatek. Polecamy ją nie tylko do nauki, ale również do wykorzystania w biznesie podczas tworzenia projektów, czy szukania rozwiązań. Czym jest mapa myśli? Jak ją poprawnie stworzyć? Czy rzeczywiście jest tak skuteczna?
Mapa myśli. Czym jest?
Jest to sposób zapisywania informacji stworzony już w latach sześćdziesiątych poprzedniego wieku przez Tony’ego Buzana – znanego edukatora, specjalistę od technik zapamiętywania. Założył on, że tworzenie niestandardowych notatek z wykorzystaniem rysunków, liczb, porządkowaniem danych i zapisywaniem hasłowych informacji da lepszy efekt niż standardowe zapisywanie nabywanej lub posiadanej wiedzy na kartce papieru.
Mapa myśli została nazwana przez twórcę metodą heurystyczną, czyli techniką lepszego zapamiętywania, twórczego myślenia i rozwiązywania problemów. Wydaje się jednak, że nazewnictwo to jest zbytnim uproszczeniem. Rzeczywiście mapa myśli pomaga w zapamiętywaniu, jednak wykracza również dalece poza tę funkcjonalność. Mapa pomaga bowiem nie tylko w nabywaniu nowych informacji, w chłonięciu wiedzy, ale również w porządkowaniu własnych myśli. Przydaje się również w pracy grupowej, dając możliwość zebrania idei i wyciągnięcia wniosków. Umiejętnie skonstruowana mapa myśli zmienia obraz pojedynczych pomysłów, tworząc z nich całość. Pozwala dostrzegać to, co wcześniej było niewidoczne. Z czego wynika skuteczność mapy myśli?:
- Praca obu półkul mózgowych – zdaniem zwolenników mapy myśli, podczas klasycznego notowania pracuje tylko lewa półkula mózgu, odpowiadająca za logiczne i analityczne myślenie oraz interpretację słów i liczb. Natomiast podczas tworzenia i odczytywania mapy myśli, uaktywnia się również prawa półkula, odpowiadająca za wyobraźnię, skojarzenia oraz postrzeganie całości. Niewątpliwie tworzenie obrazów myśli, połączeń haseł, oraz hierarchii informacji sprzyja aktywności wyobraźni i postrzeganiu wielu części jako całości. Tym samym tworząc mapę myśli, nie tylko łatwiej zapamiętać informacje dzięki skojarzeniom, ale również czytelniejsze stają się rozmaite zależności, przez co mapa myśli to narzędzie chętnie wykorzystywane w biznesie.
- Uporządkowanie informacji – pewne niejasne dotąd kwestie stają się klarowne i oczywiste, jeżeli dane zostaną uporządkowane. Tworząc mapę myśli, buduje się strukturę informacji, która pozwala zarówno uporządkować nabywaną wiedzę, jak i posiadane informacje.
- Emocjonalny charakter notatek – zapisane w formie ciągu słów notatki nie wzbudzają emocji, przez co są obojętne osobie, która je tworzy. Natomiast rysunki, jak i sama kolorowa czcionka wpływają na zlokalizowane w mózgu ciało migdałowate odpowiedzialne za odczuwanie emocji. Nieopodal tej struktury zlokalizowany jest natomiast hipokamp, w którym odbywa się proces zapamiętywania.
Tworzenie map myśli
Jeżeli mapa myśli ma przynieść oczekiwane rezultaty, musi zostać poprawnie wykonana. Warto zatem przestrzegać kilku prostych zasad.
Sedno sprawy w centrum mapy
Najważniejszą informację, główny temat, czy pomysł, należy umiejscowić w centrum mapy myśli. Zalecamy stworzenie jej w formie tekstowo-graficznej. Ważne jest również, aby centralna informacja została wyróżniona przez zastosowanie większej czcionki i oryginalnych kolorów. Dopiero po stworzeniu głównego elementu mapy, można przejść do rysowania gałęzi.
Promieniste gałęzie
Mapę myśli czasami nazywa się również drzewem, gdyż od głównej informacji odchodzą liczne gałęzie niosące informacje. Ich tworzenie należy rozpocząć od centrum mapy, natomiast następne połączenia mogą już powstawać w różnych miejscach. Ważne, aby łączyć ze sobą informacje, które są powiązane, które budzą skojarzenia.
Na gałęziach zamieszcza się notatki w formie pojedynczych słów, haseł, symboli lub rysunków. Nie należy umieszczać tam długich treści, lecz krótkie i czytelne skróty. Mapa powinna być bowiem maksymalnie czytelna, ponadto ważne krótkie hasła pobudzają wyobraźnię i zmuszają do tworzenia skojarzeń, co pozwala lepiej zapamiętać informacje lub dojść do bardziej twórczych wniosków.
Gradacja informacji
Ażeby mapa myśli rzeczywiście ułatwiała procesy myślowe, niezbędne jest odróżnianie informacji najistotniejszych od pomocniczych. Stąd też powinny być one odpowiednio oznaczone, czy to za pomocą wielkości i grubości czcionki, czy też poprzez jaskrawość kolorów. Najczęściej im dalej od centrum mapy zlokalizowane są informacje, tym mniejszą przypisuje im się wartość. Jednak od tej reguły zdarzają się wyjątki.
Narzędzia do tworzenia mapy myśli
Nie każdy posiada zdolności umożliwiające tworzenie atrakcyjnych rysunków. Nie brakuje też osób, które nie potrafią umiejętnie zorganizować procesu tworzenia mapy myśli. Nie są to jednak powody, aby rezygnować z tej skutecznej techniki porządkowania informacji. Obecnie na rynku dostępnych jest bowiem wiele programów, które umożliwiają stworzenie mapy z pomocą myszki komputerowej i klawiatury. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze tego typu narzędzia.
Coggle
Znany i ceniony przez użytkowników program Coggle oferuje wybór ponad 1600 obrazków oraz daje możliwość załadowania własnych, nielimitowanych plików graficznych. Ponadto, użytkownik ma możliwość eksportu mapy w różnych formatach, m.in. do pdf, .mm, a także do Microsoft Visio, gdzie mapa staje się jeszcze czytelniejsza.
Każdy użytkownik programu Coggle może skorzystać z darmowej wersji narzędzia. Rozwiązanie to polecamy każdemu, kto zamierza korzystać z programu sporadycznie w celach prywatnych. Bardziej zaawansowani użytkownicy powinni natomiast zdecydować się na płatną wersję narzędzia. Koszt jej użytkowania to zaledwie 5$ miesięcznie. Użytkownik otrzymuje możliwość generowania nielimitowanej liczby prywatnych diagramów oraz ładowania większej liczby symboli i obrazków. Ponadto, istnieje również możliwość samodzielnego modyfikowania wyglądu i kierunku gałęzi, przez co płatna wersja narzędzia pozwala tworzyć zdecydowanie bardziej spersonalizowane mapy. Trzeci pakiet, dostępny za 8 $ miesięcznie, przeznaczony jest dla klientów korporacyjnych, gdyż posiada funkcjonalności, które ułatwiają pracę w grupie.
MindMup
Największą zaletą programu MindMup jest jego synchronizacja z wieloma aplikacjami, w tym z narzędziami od Google oraz z pakietem Office. Eksport mapy do Google Drive, Power Pointa czy mediów społecznościowych jest niezwykle prosty i szybki. Tym samym MindMup świetnie sprawdza się w pracy grupowej podczas burzy mózgów czy prezentacji. Natomiast połączenie z Google Photo daje niemal nieograniczone możliwości w kwestii wzbogacenia mapy myśli o obrazy.
Użytkownik może się zdecydować na wersję darmową lub za niecałe 3$ miesięcznie. Druga wersja daje o wiele większe możliwości w zakresie zapisywania i udostępniania projektów. Ponadto, płatni abonenci korzystają z szybkiej i sprawnej pomocy technicznej. MindMup jest również dostępny w wersji dla organizacji. Opłacenie abonamentu rocznego wartego 100 $ upoważnia do korzystania z narzędzia przez nieograniczoną liczbę użytkowników.
Bubbl.us
Kolejny bardzo popularny program, który cechuje niezwykle prosta obsługa. Z pewnością na plus narzędzia przemawia również brak konieczności instalacji jakiejkolwiek aplikacji. Użytkownik tworzy mapę i zapisuje postępy swojej pracy w przeglądarce. Twórcy Bubbl.us ułatwili również prezentację mapy, umożliwiając włączenie jej jednym kliknięciem.
Każdy użytkownik może skorzystać z darmowej wersji narzędzia, która jednak pozwala mu skonstruować jedynie 3 mapy myśli, a funkcjonalności programu są mocno ograniczone. O wiele korzystniejsze wydaje się skorzystanie z wersji płatnej 5 zł miesięcznie. Jego użytkownicy mogą dodawać do mapy własne pliki graficzne i tekstowe. Jest to ważne, gdyż tworzenie spersonalizowanych map myśli daje zdecydowanie lepsze efekty. Płatni abonenci narzędzia Bubbl.us mają nieograniczony dostęp do historii tworzenia projektu oraz mogą liczyć na szybkie wsparcie techniczne. Przed wykupieniem abonamentu istnieje możliwość skorzystania z miesięcznego darmowego okresu próbnego, który do niczego nie zobowiązuje.
XMind
Mapy tworzone w programie Xmind charakteryzują się wyjątkową atrakcyjnością wizualną. Są one niezwykle barwne i czytelne. Producent chwali się, iż użytkownik ma dostęp do ponad 60 tys. obrazów. Ponadto, wybrać można rozmaite szablony oraz łączyć je ze sobą. Umożliwia to tworzenie zindywidualizowanych struktur mapy. Dzięki temu korzystanie z programu jest prostsze, podobnie jak tworzenie prezentacji na podstawie stworzonej mapy myśli.
Producent oferuje dwa produkty: Xmind: ZEN oraz Xmind 8 PRO. Pierwsza z wersji programu jest szczególnie wysoko ceniona za swój wygląd, natomiast drugą przedstawia się jako produkt dla profesjonalistów. Jeżeli jednak chodzi o funkcjonalności, w naszej ocenie obie wersje programu są bardzo zbliżone. Różnica dotyczy jednak ceny i okresu zobowiązania. Xmind: ZEN jest dostępny w abonamencie na pół roku, wartym niespełna 30 $. Natomiast dostęp do narzędzia Xmind 8 PRO uzyskuje się dożywotnio, po uiszczeniu opłaty równej niemal 130 $. Powyższe stawki i zobowiązania dotyczą wersji narzędzi na komputer, jednak użytkownik może również dokupić wersję na urządzenia mobilne.
BLUE MONSTER | agencja marketingowa
Marek Jeziorek
CEO | Account Director
marek.jeziorek@bluemonster.pl
T: +48 533 992 662
Nasze
Sociale.
